In de huidige energietransitie speelt het Energie Opslag Systeem (EOS) een cruciale rol. Bedrijven die overwegen een EOS te realiseren, moeten zich bewust zijn van de vergunningsprocedures en de bijbehorende regelgeving. Dit artikel biedt een overzicht van de stappen die nodig zijn om een EOS te realiseren, inclusief de aanbevelingen voor het voldoen aan toekomstige wet- en regelgeving.
Een Energie Opslag Systeem (EOS) is een technologie die energie opslaat voor later gebruik, wat helpt bij het balanceren van vraag en aanbod op het elektriciteitsnet. EOS-systemen zijn essentieel voor het integreren van hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie, die variabel zijn in hun energieproductie. De implementatie van een EOS biedt tal van voordelen, zoals het verbeteren van de energie-efficiëntie en het ondersteunen van duurzame energiebronnen. Echter, het proces om een EOS te realiseren vereist zorgvuldige planning en naleving van diverse regelgeving. Dit artikel bespreekt de belangrijkste aspecten van de vergunningsprocedure en geeft aanbevelingen voor bedrijven die een EOS willen installeren.
Bij de plaatsing van een EOS is het essentieel om te controleren of de locatie binnen het geldende omgevingsplan valt. Een specifieke regel voor het gebruik van een EOS zijn wij nog niet tegengekomen in Omgevingsplannen. Toch kan een ruimtelijke procedure (OPA óf BOPA) nodig zijn omdat de EOS buiten het bouwvlak geplaatst wordt of sprake is van een te lage milieucategorie.
Daarnaast is een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen vereist. Als de EOS op het distributienet aangesloten is kan deze mogelijk als nutsvoorziening gezien worden, afhankelijk van de afmetingen van het bouwwerk kan deze binnen de uitzonderingen voor een technische bouwactiviteit vallen.
Hoewel een EOS momenteel niet als een milieubelastende activiteit (MBA) wordt beschouwd onder het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), is het raadzaam om een maatwerkbesluit aan te vragen bij het bevoegd gezag. Dit maatwerkbesluit zorgt ervoor dat de EOS voldoet aan de geldende wet- en regelgeving en biedt een juridisch kader voor de exploitatie van het systeem.
Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is een onderdeel van de Omgevingswet en regelt de milieubelastende activiteiten in Nederland. Het Bal bepaalt wanneer een activiteit als milieubelastend wordt beschouwd en welke verplichtingen daarbij horen, zoals informatieplicht, meldingsplicht of vergunningplicht. Voor een EOS is het belangrijk om te weten dat grootschalige energieopslag momenteel niet expliciet als milieubelastende activiteit wordt aangemerkt in het Bal. Dit betekent dat er geen specifieke vergunningplicht is voor de milieubelastende aspecten van een EOS. Echter, bedrijven moeten wel voldoen aan de algemene zorgplicht, wat inhoudt dat zij alle nodige maatregelen moeten nemen om negatieve effecten op de omgeving te voorkomen.
De zorgplicht voor de toepassing van een EOS volgt uit artikel 6.4 van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Dit artikel verplicht de initiatiefnemer om alle maatregelen te nemen die nodig zijn voor het brandveilig gebruik van bouwwerken. Daarnaast is de zorgplicht opgenomen in artikel 22.4 van het Omgevingsplan, wat betekent dat er geen afbreuk mag worden gedaan aan de fysieke leefomgeving door de plaatsing en het gebruik van de EOS.
Hoewel de PGS37 (Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen) momenteel nog niet is opgenomen in de geldende wet- en regelgeving, wordt verwacht dat deze in 2026 wordt opgenomen in het Bal. Het is daarom aan te raden de EOS volgens deze voorschriften te plaatsen. De PGS37-1 biedt richtlijnen voor de veilige opslag van energie en helpt om de risico’s van brand te minimaliseren.
Brandveiligheid is een cruciaal onderdeel voor het veilig gebruik van een EOS. Zoals eerder beschreven adviseren wij om de installatie te plaatsen volgens de voorschriften van de PGS37-1, ook al is deze nog niet opgenomen in het Bal. Een Uitgangspuntendocument (UPD) brandveiligheid moet worden opgesteld en overlegd met het bevoegd gezag. Hierin is maatwerk mogelijk, daarom is het aan te raden de specificaties van de EOS bij de leverancier op te vragen. Het is belangrijk om deze stappen tijdig te ondernemen om vertragingen in het vergunningsproces te voorkomen.
Bij de beoordeling van de externe veiligheid van een EOS moeten de effecten op de omgeving in kaart worden gebracht. Dit omvat het bepalen van de richtafstanden ten opzichte van andere bebouwing. Het is essentieel om de specificaties van de EOS te kennen om een nauwkeurige risicoanalyse uit te voeren. Vooralsnog wordt een beschouwing met richtafstanden uitgevoerd, binnenkort komt hiervoor echter een nieuwe rekenmethodiek beschikbaar en zal een daadwerkelijke EV berekening moeten worden uitgevoerd.
In het Bal is op dit moment geen koppeling terug te vinden met de PGS37-1. Wel kan het bevoegd gezag terugvallen op de zorgplicht uit de bruidsschat art. 22.4 en het bedrijf maatwerkvoorschriften opleggen om wél te voldoen aan de PGS37-1. De procedure voor maatwerkvoorschriften is regulier (8+6 wkn), bevoegd gezag mag dit verlengen naar 26+6 weken omdat in de Awb hier geen regels voor zijn opgenomen. Het is daarom raadzaam om vroegtijdig in overleg te treden met het bevoegd gezag om het verzoek om een maatwerkbesluit tijdig in te dienen.
Bedrijven die een EOS willen implementeren adviseren wij om de richtlijnen van de PGS37-1 te volgen en proactief te handelen om te voorkomen dat met terugwerkende kracht een vergunningplicht geldt. Door zorgvuldig te plannen en de juiste maatregelen te nemen, kunnen bedrijven profiteren van de voordelen van een EOS en bijdragen aan een duurzamere toekomst.
Hulp nodig bij het aanvragen van vergunning voor jouw project? Wij kennen alle procedures en zorgen voor de juiste aanpak!
Neem contact op